بررسی دلایل استفاده غیرمجاز از رنگ‌های مصنوعی در تهیه مواد غذایی به روش تحلیل سلسله مراتبی (مقاله کامل تحقیقاتی)

امروزه استفاده غیرمجاز از رنگ­های مصنوعی در تهیه مواد غذایی نگرانی­های بهداشتی زیادی را به‌وجود ­آورده­ است. اطلاع از دلایل استفاده غیرمجاز از این رنگ­ها می­تواند برنامه­ریزی و اقدامات مدیریتی و کنترلی لازم را تسهیل نموده و گام مهمی برای حفظ سلامت جامعه باشد. در این مطالعه با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و فرم مقایسه زوجی معیار­ها و زیرمعیار­ها، داده­های لازم در خصوص بررسی دلایل استفاده غیرمجاز از رنگ­های مصنوعی از دیدگاه 138 نفر از کارکنان صنوف مواد غذایی شهر کرمان و متخصصین بهداشت جمع‌آوری گردید. هر دو گروه متخصصین بهداشت و کارکنان صنوف مواد غذایی معتقدند که مهم‌ترین معیار استفاده غیرمجاز از رنگ­های مصنوعی معیار اقتصادی و در درجه دوم معیار آگاهی است. هر چند از نظر متخصصین بهداشت ارزان‌تر بودن رنگ­های مصنوعی نسبت به رنگ­های طبیعی و پایین بودن آگاهی عموم مردم به‌عنوان مصرف­کنندگان مواد غذایی مهم‌ترین زیرمعیارها می­باشند. اما از نظر کارکنان صنوف غذایی مشتری­پسند بودن مواد غذایی­ تهیه شده با رنگ مصنوعی و پایین بودن آگاهی کارکنان تهیه­کننده مواد غذایی مهم‌ترین زیرمعیار­ها می­باشند. معیار­های اقتصادی و پایین بودن آگاهی عاملی برای استفاده غیرمجاز از رنگ­های مصنوعی در تهیه مواد­غذایی است. لذا با افزایش آگاهی عموم مردم و کارکنان دخیل در تهیه مواد غذایی می­توان اقدامات مؤثری جهت کاهش مصرف غیرمجاز این رنگ­ها انجام داد. هر چند فعالیت­های دیگری مانند انجام بازرسی مؤثرتر و برخورد قاطع ارگان‌های مسئول با متخلفین، توزیع کنترل­شده رنگ­های مصنوعی و برچسب­گذاری مواد غذایی به مدیریت مشکل بهداشتی فوق کمک می‌نماید.